Totale heup prothese
De kwaliteit van het kraakbeen van het heupgewricht neemt met de jaren af. Soms is de kwaliteit zo slecht dat er een nieuwe heup prothese in moet. Een totale-heup-prothese is een veel voorkomende operatieve ingreep. In sommige gevallen wordt er een totale-heup-prothese ingezet bij een heupfractuur. Voor een goed verloop van de revalidatie zijn er diverse fases van herstel waarbij verschillende oefeningen uitgevoerd dienen te worden. Door deze fases en oefeningen goed te doorlopen kan de heup snel herstellen waardoor u binnen enkele maanden weer op de been bent.
Fase 1 van het herstel - week 0-2
Opbouwen belastbaarheid van de heup met 2 krukken, looptraining gericht op looppatroon en spierkracht behoudende oefeningen
1. Heup abductie met stoel
ga achter de stoel staan, houdt de stoel met één hand vast, beweeg één been opzij. Beweeg dit been vervolgens weer terug en herhaal dit.
2. Calf raise actief met stoel
Ga achter een stoel staan. Pak deze met beide handen vast en zorg dat u rechtop staat. Plaats uw voeten op schouderbreedte uit elkaar. Ga op uw tenen staan, laat de hielen langzaam naar de grond zakken. Herhaal deze oefening 20 keer.
3. Knie strekken in zit
Ga op een stoel zitten. Strek vervolgens één been langzaam uit naar voren. Breng hem vervolgens langzaam terug.
4. Actieve quadriceps in lig m. vastus medialis
Leg een dubbelgevouwen handdoek onder de knie, zodat je de knie actief kunt strekken. Span nu het bovenbeen aan.
5. Rondje lopen
Ga recht op staan. Loop op uw normale snelheid. Draai om in de richting van de klok. Loop terug naar uw startpositie. Draai om tegen de richting van de klok in. Je loopt in de vorm van een 8. Herhaal deze oefening.
Fase 2 van het herstel - week 2-6
Start met fysiotherapie in de praktijk indien mogelijk. Verbeteren van de spierkracht, stabiliteit en beweeglijkheid van de heup.
1. Opstaan uit stoel met de armen gekruist
Ga rechtop op de stoel zitten en houdt de armen gekruist voor de borst. Kom op deze manier omhoog. Ga vervolgens ook weer terug op de stoel zitten, terwijl de armen nog steeds gekruist voor de borst blijven.
2. Rondje lopen
Ga recht op staan. Loop op uw normale snelheid. Draai om in de richting van de klok. Loop terug naar uw startpositie. Draai om tegen de richting van de klok in. Je loopt in de vorm van een 8. Herhaal deze oefening.
3. Voorwaarts lopen kniehef
Ga rechtop staan. Hef een van de knieën omhoog. Wanneer deze knie op heuphoogte is, maak je een voorwaartse beweging waardoor je weer op de voet landt. Dit herhaal je met het andere been, waardoor je met de kniehef beweging naar voren loopt. Zet op deze manier 10 stappen. Draai vervolgens om en herhaal dit weer met 10 stappen.
4. Side step
Sta rechtop en zet de voeten naast elkaar. Zet vervolgens een pas opzij en sluit vervolgens het achtergebleven been aan. Blijf constant naar voren kijken en houdt een rechte rug. Stap vervolgens 3 keer 12 keer naar rechts en 3 keer 12 keer naar links.
5. Kniehef aantikken stok
Ga op een stoel zitten en zorg dat je een stok bij de hand hebt. Pak de stok op schouderbreedte vast, plaats de ellebogen in de zij, en zorg dat je de armen 90 graden gebogen hebt. Op deze manier houdt je de stok vast boven de knieën. Hef vervolgens de knie richting de stok en tik deze licht aan. Breng vervolgens de knie terug naar begin positie en wissel van knie. Herhaal dit.
6. Step up
Step up, ga achter de step staan, zet één been op de step en stap op, stap vervolgens met één been af en stap vervolgens bij.
7. Abductie in zijlig
Ga op de niet aangedane zijde liggen, draai het bovenste been naar binnen en breng het been een stuk omhoog. Let op de heupen en het bekken mogen niet naar achteren draaien.
Fase 3 van herstel - week 6-12
Start lopen zonder krukken, opbouwen spierkracht in beide benen
1. Abductie elastiek staand
Ga rechtop staan. Plaats het elastiek om de enkel van het aangedane been. Breng vanuit gestrekte positie het been opzij met gestrekte knie. Ga vervolgens weer terug naar de beginhouding.
2. Air squat met elastiek
Ga op heupbreedte staan. Plaats het elastiek boven de knieën en druk de knieën naar buiten. Maak de beweging alsof je gaat zitten en kom weer terug omhoog.
3. Tandem stand lopen voorwaarts
Ga rechtop staan en kijk vooruit. Plaats een voet direct voor de andere voet, zodat de voeten een rechte lijn vormen. Herhaal dit, zodat je in een rechte lijn gaat lopen. Zet 10 stappen.Draai om en loop weer op deze manier in een rechte lijn terug. Herhaal dit.
4. Voorwaarts lopen kniehef
Ga rechtop staan. Hef een van de knieën omhoog. Wanneer deze knie op heuphoogte is, maak je een voorwaartse beweging waardoor je weer op de voet landt. Dit herhaal je met het andere been, waardoor je met de kniehef beweging naar voren loopt. Zet op deze manier 10 stappen. Draai vervolgens om en herhaal dit weer met 10 stappen.
5. Gekruisde superman
Ga op de buik liggen, maak jezelf helemaal lang met de armen boven het hoofd en de benen gestrekt. Breng vervolgens één arm en het gekruiste been omhoog, wissel dit vervolgens om.
6. Palov press in stand
Zet uw benen op schouderbreedte. Pak het elastiek en stoot met beide armen naar voren uit. U zult voelen dat u uw buikspieren moet aanspannen door de weerstand van het elastiek. Let erop dat uw bekken gekanteld zijn (navel intrekken).
Fase 4 van herstel - maand 3-12
Opbouwen van symmetrie links en rechts in kracht, mobiliteit en stabiliteit. Hulpvraag of sport specifieke training
1. Staande lunge
Maak een voorwaartse lunge. Stap met 1 been uit. Het andere been zakt naar de grond maar hoeft deze niet te raken. Let erop dat uw knie (van het been die uitstapt) niet voorbij de tenen komen.
2. One leg Gluteaal Extensie
Ga met je rug op de grond liggen. Plaats 1 voet op het bankje en houd de andere voet los van de grond. Houd je billen net van de grond af. Breng je heup nu omhoog en houd je schouders op de grond. Herhaal deze beweging.
3. Gluteus medius walk (elastiek boven de knie)
Ga iets breder dan heupbreedte staan met een elastiek om beide benen boven de knieën, houdt tijdens de oefening spanning op het elastiek, zak een klein stukje door de knieën en loop nu zijwaarts op en neer.
4. Foamroller mm. gluteaal
Steun op uw handen en plaats de foamroller onder uw bil. Wanneer u de rechter bil wilt foamrollen plaats u uw linkerbeen over het rechterbeen en andersom. Beweeg van voor naar achter.
Wat is een totale heup prothese?
Het heupgewricht (art. coxae) is een kogelgewricht. Bij het lopen beweegt de kop van het dijbeen (femur) in de kom van het bekken (pelvis). De heup kan soepel bewegen door middel van een laagje kraakbeen. Op het moment dat de kwaliteit van kraakbeen vermindert, ontstaat er slijtage wat ook wel artrose wordt genoemd. Als deze vorm van slijtage dusdanig groot wordt dat er pijnklachten ontstaan dan is er een mogelijkheid om een nieuwe heup te laten plaatsen.
De oorzaak van een totale heup prothese
Wanneer de kwaliteit van het kraakbeen afneemt, gaan de gewrichtsvlakken, de kop en de kom, niet meer soepel over elkaar heen glijden. In de volksmond noemen we dit ook wel heupslijtage of heupartrose. Het kan ook zijn dat er sprake is van een breuk in de heup, door een val of ongeluk, indien nodig beslist de orthopeed of een nieuwe heup noodzakelijk is.
De symptomen van een totale heup prothese
Door de slijtage (artrose) wordt het bewegen steeds pijnlijker, ook kunnen bepaalde bewegingen. Klachten uiten zich in de liesregio, bilstreek en lage rug. Ook kan er sprake zijn van startstijfheid of ochtendstijfheid, na een periode van bewegen zal deze stijfheid zakken en weer terugkomen na een periode van rust.
De operatie van een totale heup prothese
Wanneer er sprake is van een totale heup prothese, wordt zowel de kop als de kom vervangen. Er zijn twee verschillende soorten prothese, gecementeerd en ongecementeerd. Het grootste verschil zit het in de manier van vastzetten.
gecementeerd: hierbij wordt de heup direct vastgezet met cement.
ongecementeerd: hierbij zit de heup klem vast en moet het vastgroeien aan het bot.
Na de operatie wordt er zo snel mogelijk gestart met fysiotherapie, dit zal eerst plaatsvinden in het ziekenhuis. De heup is gelijk belastbaar, in het begin zal je lopen met krukken. Zodra je naar huis mag zal er gestart worden met fysiotherapie aan huis. In de loop van de tijd zal de therapie plaatsvinden in de praktijk. De focus van de therapie is gericht op het vergroten van de beweeglijkheid van het gewricht ( range of motion), de mobiliteit, de kracht, stabiliteit en het afbouwen van de krukken. Het revalidatie traject duurt ongeveer 3 tot 6 maanden.
Fases van herstel
Fase 1 - reactiviteit verlagen, mobiliteit vergroten.
Fase 2 - spierversterkend keten training
Fase 3 - return to sport
Synoniem
total hip, coxae, heup artrose, THP
Advies
Hierboven staan een aantal oefeningen die je kunt gebruiken bij deze problematiek. Als er vragen zijn over de oefening, als je twijfelt over de uitvoering ervan of je weet niet zeker of de oefening goed voor je is, raadpleeg dan altijd een deskundig fysiotherapeut!
Let op
Fysioefeningen.nl biedt een scala van mogelijkheden voor (huiswerk)oefeningen. Echter is fysioefeningen.nl niet verantwoordelijk voor de ontwikkeling van je klachten. Houd altijd contact met je fysiotherapeut of specialist.